TWENTE - Jongeren onder de zestien jaar kunnen eenvoudig alcohol kopen. Dat blijkt uit een groot landelijk onderzoek naar de naleving van de leeftijdsgrenzen bij de verkoop van alcoholhoudende dranken dat de Universiteit Twente in opdracht van het Ministerie van VWS heeft uitgevoerd.

In het onderzoek deden veertien- en vijftienjarige mysteryshoppers in totaal 1338 keer een poging alcoholhoudende dranken te kopen in supermarkten, slijterijen, horeca, sportkantines en bij thuisbezorgkanalen. Veruit het grootste gedeelte van de aankooppogingen slaagde.

Zo werd bijvoorbeeld de Drank- en Horecawet bij supermarkten in slechts 30 procent van de gevallen nageleefd. Zelfs als wel naar een identiteitsbewijs werd gevraagd, slaagde de aankoop in de helft van de gevallen nog steeds.

Volgens artikel 20 van de Drank- en Horecawet is het verboden alcoholhoudende dranken te verkopen aan jongeren waarvan niet is vastgesteld dat zij tenminste zestien jaar oud zijn (voor sterke drank geldt een leeftijdsgrens van achttien jaar).

Onderzoekers van de Universiteit Twente hebben in opdracht van het ministerie van VWS een groot landelijk en representatief onderzoek uitgevoerd naar de naleving van de leeftijdsgrenzen bij de verkoop van alcoholhoudende dranken. Ze lieten in totaal 58 verschillende mysteryshoppers van veertien en vijftien jaar oud, met een 'gemiddeld' uiterlijk, supermarkten, slijterijen, horecagelegenheden en sportkantines bezoeken om te kijken of ze daar zwakalcoholhoudende dranken (minder dan 15% alcohol) konden kopen (bij slijterijen probeerden ze ook sterke drank aan te schaffen).

Verder bestelden de mysteryshoppers alcohol via diverse thuisbezorgservices.

Slechte naleving
Uit het onderzoek komt naar voren dat de naleving van artikel 20 van de Drank- en Horecawet erg slecht is bij supermarkten, slijterijen, horeca, sportkantines en thuisbezorgkanalen.

Bij supermarkten slaagde bijvoorbeeld 70 procent van de aankooppogingen. Bij de thuisbezorgservices (zoals de boodschappenbezorgservice van een supermarkt, bierkoeriers en diverse thuisbezorgrestaurants) slaagden zelfs alle aankooppogingen.

UT-onderzoeker dr. Joris van Hoof en zijn vakgroep voeren al vijf jaar onderzoek uit naar de verkrijgbaarheid van alcohol door minderjarigen. Inmiddels heeft de vakgroep meer dan 6000 aankooppogingen van alcohol laten doen door minderjarige mysteryshoppers.

Het onderzoek dat ze in opdracht van VWS hebben uitgevoerd is het eerste grote landelijke representatieve onderzoek naar de naleving. Van Hoof: "Deze resultaten bevestigen de resultaten van tientallen eerdere regionale onderzoeken: het is nog steeds slecht gesteld met de naleving van de wettelijke leeftijdsgrenzen in Nederland."

Uit eerder onderzoek van Van Hoof kwam al naar voren dat de commerciële beschikbaarheid van alcohol voor jongeren erg hoog is. Ondanks wetgeving en jarenlange inspanningen vanuit de industrie blijkt het kopen van alcohol nauwelijks moeilijker dan het kopen van frisdrank.

Gemiddeld kostte het jongeren minder dan twaalf minuten (inclusief reistijd) om alcohol aan te schaffen.