NEW YORK (Novum/AP) - De directeur van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), Margaret Chan, heeft wereldleiders maandag opgeroepen zich te verzetten tegen de tabaks- en fastfoodindustrie en burgers te stimuleren tot een gezonde levensstijl. Onder de huidige situatie zullen alle economische winsten opgaan aan de bestrijding van kanker, diabetes en hart- en longziektes, waarschuwde Chan.

Chan hield een toespraak op de opening van de allereerste zitting bij de Verenigde Naties over chronische ziektes. "De oorzaak van deze ziektes wordt niet aangepakt", aldus de WHO-directeur. "Wijdverspreide obesitas is het duidelijkste signaal." Als er niet dringend actie wordt ondernomen, nemen de 'financiële en economische kosten' van deze ziektes dusdanige proporties aan, dat zelfs de rijkste landen deze niet meer kunnen opbrengen.

In een onlangs gepresenteerde studie van het World Economic Forum en de universiteit Harvard wordt de voorspelling gedaan dat niet-overdraagbare ziektes de wereldeconomie de komende twintig jaar meer dan dertig biljoen dollar (22 biljoen euro) zullen kosten. Dat is 48 procent van het wereldwijde bnp van 2010, aldus de onderzoekers.

In 2008 alleen overleden zeventien miljoen mensen aan hartaanvallen of aan aan hartaandoeningen gerelateerde ziektes, aldus de WHO. Bijna acht miljoen mensen overleden aan kanker, terwijl 4,2 miljoen mensen bezweken aan longaandoeningen. Diabetes kostte aan 1,3 miljoen mensen het leven, maar dit cijfer is misleidend, omdat de meeste diabetici overlijden aan aandoeningen aan hun hart en bloedvaten.

De VN kozen ervoor om op de tweedaagse zitting de nadruk te leggen op de vier al genoemde ziektes en hun gemeenschappelijke risicofactoren: tabaksgebruik, alcoholmisbruik, ongezonde voeding, onvoldoende lichaamsbeweging en kankerverwekkende stoffen in het milieu.

"Deze zitting moet regeringen wakker schudden", zei Chan. "Wij pleiten voor een verandering in levenswijze en strenge tabaksregels." Toenemende verstedelijking en de globalisering van ongezonde levensstijlen dragen bij aan ziektes als obesitas en een groeiende consumptie van vet, zout en zoet voedsel. Wereldwijd hebben veertig miljoen zeer jonge kinderen overgewicht, aldus de WHO. In sommige landen is vijftig procent van de stedelijke bevolking zwaarlijvig. De wereldwijde toename van niet-overdraagbare ziektes is een 'slow-motionramp', zei Chan.

Hartaandoeningen, kanker, diabetes en longaandoeningen kunnen al een zware slag worden toegebracht als regeringen overgaan tot de volledige uitvoering van het VN-verdrag dat de consumptie van tabak moet tegengaan. Dit verdrag is door 170 landen ondertekend. Het is belangrijk dat staatshoofden en regeringsleiders zich verzetten tegen de 'extreem agressieve tactieken' van de tabaksindustrie, aldus Chan. Het verhogen van de belasting op tabak is volgens haar een effectieve manier om tabaksgebruik tegen te gaan.