Wat kunnen permanente strandtenten voor gevolgen hebben voor de natuur?

Sierd de Vries is onderzoeker aan de TU Delft. Op het strand van Scheveningen kijkt De Vries naar de lange termijn gevolgen van kustbebouwing rond de duinen. Hij geeft aan dat hij op basis van eigen proeven en historische data kijkt naar de aangroeiing van de duinen.

Dit onderzoek is belangrijk voor de strandtenteigenaren. Elk jaar moeten zij hun tenten opbouwen en aan het einde van het seizoen weer afbouwen. Door de coronapandemie werd het tijdelijk toegestaan om ze te laten staan in de winter. Nu bouwen de uitbaters hun tenten weer op in onder meer Scheveningen en Noordwijk.

100.000 euro per jaar

Het is een flinke klus voor de eigenaar van Beachclub Culpepper. Annejet Phillipse, de eigenaresse, stelt dat het jaarlijks ongeveer 100.000 euro kost om haar paviljoen meer te zetten. Daar komt bij dat deze kosten drukken op de investeringen rondom verduurzaming. Zij ziet daarom het liefst dat de tenten permanent blijven staan.

Op het strand hebben veel verschillende partijen inspraak en een eigen mening. De gemeente bepaalt aan wie vergunningen wordt verleend en bepaalt daarnaast of strandtenten het hele jaar door mogen blijven staan. De paviljoens zorgen voor veel toerisme en zijn dus goed voor de lokale economie. Daarom is de gemeente Den Haag aan het kijken naar de mogelijkheid voor permanente bebouwing.

Andere gemeenten

In Noordwijk is de gemeente al iets verder. Vorig jaar stapte een ondernemer naar de rechtbank om de verplichte afbouw tegen te gaan. Die zaak was echter zonder succes, maar zorgde wel voor spanningen tussen de ondernemers en de gemeente. Daarentegen zorgde het wel voor gesprekken achter de schermen. De uitbaters willen daar weinig over kwijt: “Daar komen we later wel op terug”, aldus één van de ondernemers.

Ook in Katwijk hebben de gemeente en de ondernemers afspraken gemaakt. Daar is het al mogelijk voor de paviljoens om permanent te blijven, op voorwaarde dat die dan ook het hele jaar open zijn. daardoor wordt het voor ondernemer Jacco de Leeuw van Willy Zuid een stuk onaantrekkelijker. Hij stelt dat hij voor een tijdelijk paviljoen heeft gekozen dat lichter is, zodat het makkelijker weggehaald kan worden. Hij stelt het voor hem ‘niet economisch haalbaar’ is om zijn tent het hele jaar open te houden.

Voorwaarden

Op het moment dat de gemeente een vergunning verleent voor het laten staan van de strandtenten, komen de waterschappen een kijkje nemen. Zij bepalen waaraan een paviljoen moet voldoen om het duingebied niet in gevaar te brengen. Zo zijn er voorwaarden omtrent de afstand tot de zee en de duinen en de verplichting om op palen te bouwen, maar ook de afstand tot andere permanente strandtenten. Daarnaast is er een maximale grootte voor de paviljoens.

Deze voorwaarden zijn volgens de waterschappen niet alleen essentieel voor het behoud van de duinen, maar ook voor de droge voeten van de bewoners achter de duinen. Hoogheemraad Bas Knapp vindt het een lastige opgave, omdat hij rekening moet houden met een veilige situatie over tachtig jaar. Knapp stelt bijvoorbeeld dat het belangrijk is dat zand vanuit de zee naar de duinen moet kunnen doorstuiven voor goede aangroei van de duinen.

Veiligheid in alle seizoenen

De voornaamste taak van de waterschappen is de veiligheid in de regio waarborgen. Aan de andere kant kijkt ecoloog Vincent van der Spek eerder naar ecologie. Hij stelt dat de duingebieden rijk zijn aan veel flora en fauna. “In de duinen bij Scheveningen zit bijvoorbeeld veel kalk met belangrijke mineralen.” Die kalk komt uit aanstuivend zand naar de duinen tijdens de najaarsstormen. Mogelijk zitten de paviljoens dit proces in de weg.

Strandtenten en natuur

Uiteindelijk speelt de belangrijkste vraag: wat betekent het blijven van de paviljoens voor de duinaangroei? Het antwoord op die vraag moet komen vanuit De Vries. Hij geeft aan dat de korte termijngevolgen duidelijk zichtbaar zijn. Wat het voor de verre toekomst betekent, weet hij nog niet. “De ontwikkeling van duingebieden gaat over honderden jaren. Strandtenten zijn echt een nieuwe element in die dynamiek”, zegt hij. Daarnaast waren de paviljoens vroeger een stuk kleiner dan dat deze nu zijn.

Verschillende seizoenen spelen volgens de onderzoeker ook een rol. Hij stelt dat het in de zomer maar de vraag is of het hard genoeg waait en of de invloed van de tenten hierop duidelijk zichtbaar is. “In de winter waait het harder en dus zullen de strandtenten meer invloed hebben op de verplaatsing van zand richting de duinen.”

Daarom moeten de waterschappen en ondernemers wachten op de uitkomst van het onderzoek van De Vries. Het zal ook nog even duren voordat de gemeente Den Haag haar bestemmingsplan voor de duinen klaar heeft. De verwachting is dat zij rond de zomer hiermee komen. Tot die tijd zullen de ondernemers hun tenten nog op en af moeten bouwen.

Door: Nationale Horecagids