De gemeente was er in 2016 klaar mee: er kwamen te veel nieuwe hotels naar de hoofdstad. Die vond dat daar een halt toe moest worden geroepen. De reden was het grote aantal hotels dat er al stond. Toen werd besloten dat ondernemers alleen met een uitzonderlijke reden een nieuw hotel kunnen bouwen. De gemeente stelde regels op om dit zo goed mogelijk uit te voeren. Onder andere buurtbewoners worden meegenomen in het besluit en daarnaast moet er een plan klaarliggen op het gebied van sociaal ondernemen. Die regels gingen in 2017 van kracht.

Zo lek als een zeef

In zijn eerste vorm bleek de hotelstop een zeef. Het aantal hotelkamers bleef ook na de invoering van de regels toenemen. Er waren daarvoor met een aantal ondernemers al afspraken gemaakt waar de gemeente niet onderuit kan. Maar de hotelbouw kan ook niet worden gestopt op het moment dat er in de bestemmingsplannen nog ‘hotelrechten’ zitten. Daarom gingen vastgoedontwikkelaars massaal op zoek naar bestemmingsplannen waar deze rechten nog wel in staan. De gemeente kon daar niets aan doen.

Omdat de hotelstop te vaak wordt omzeild, introduceert de gemeente in 2021 nieuwe regels. Door de erfpachtregels op een andere manier te gebruiken, kan de gemeente de komst van ongeveer 20.000 potentiële hotelkamers tot een halt roepen. Op het moment dat een investeerder alsnog een hotel wil bouwen moet die eerst een nieuw contract afsluiten bij het erfpachtbureau. Dan kan de gemeente, als grondeigenaar, besluiten om niet mee te werken aan het project.

Zones

De gemeente weigert de komst van hotels in de zogenoemde ‘nee-gebieden’. Hier wil de gemeente geen nieuwe hotels hebben. Bijna de gehele stad valt in het ‘nee’-gebied. Alleen als er met de gemeente is overlegd en zij groen licht geven mag er in deze gebieden gebouwd worden. In stadsdelen Centrum en West is volgens de gemeente helemaal geen ruimte meer. Ook in Westpoort staat de gemeente de komst van nieuwe hotels niet toe.

Meerwaarde

Dat de gemeente de komst van nieuwe hotels wil remmen, betekent niet dat er helemaal niet meer gebouwd mag worden. Naast de ‘nee’-gebieden zijn er ook de ‘nee, tenzij’-gebieden. Op het moment dat de ondernemer kan aantonen dat het hotel een meerwaarde heeft voor de buurt, kan er een uitzondering worden gemaakt. Dat houdt volgens de gemeente in dat een hotel ‘uniek, innovatief en onderscheidend’ moet zijn. “Verder moet het voldoen aan strenge eisen op het gebied van betrokkenheid bij de buurt, duurzaamheid en sociaal ondernemerschap”, aldus de gemeente.

Werking

Op de vraag of de nieuwe aanpak van de gemeente werkt, is het antwoord simpel: ja. Sinds de toevoeging van de aangescherpte regels is er slechts één initiatief waarvoor een vergunning is verleend.

Wel noemt wethouder Sofyan Mbarki het een kortetermijnoplossing. Op lange termijn is het de bedoeling dat de gemeente het Omgevingsplan gaat inzetten om de hotelrechten weg te krijgen in de stad. Dat moet gebeuren door de bestemmingsplannen van adressen waar het hotelrecht niet wordt benut, weg te halen.